การใช้ประโยคคำสั่ง while ประโยคคำสั่ง while ใช้เงื่อนไขสำหรับกำหนดการวนรอบทำงาน โดยจะตรวจสอบเงื่อนไขก่อน ขณะที่เงื่อนไขเป็นจริงให้ทำประโยคคำสั่งที่ต้องการทำซ้ำ เมื่อทำเสร็จแล้วก็วนกลับมาตรวจสอบเงื่อนไขอีก ถ้าเงื่อนไขเป็นจริงก็ทำซ้ำต่อไปอีก แต่ถ้าเงื่อนไขไม่เป็นจริง ก็ให้ออกจากการวนรอบ แล้วทำคำสั่งบรรทัดถัดไป มีรูปแบบคำสั่ง ดังนี้
เขียนเป็นผังงานได้ดังภาพ 7-1
ภาพ 7-1 ผังงานของคำสั่ง while ตัวอย่าง 7.1 โปรแกรมนับ (Counter) โดยใช้คำสั่ง while ถ้าต้องการให้นับเลขและแสดงตัวเลขออกมา 3 ครั้ง เช่น 1 2 3 เมื่อครบ 3 ครั้งแล้วให้หยุด ดังนั้น เงื่อนไขก็คือ ขณะที่ตัวเลขน้อยกว่า 3 ให้ทำ เมื่อตัวเลขเป็น 3 ให้หยุดเขียนผังงานโดยใช้คำสั่ง while ได้ดังภาพ 7-2
ภาพ 7-2 ผังงานของโปรแกรมนับ 1-3 โดยใช้คำสั่ง while
อธิบายผังงาน เริ่มต้น ให้ตัวแปร Count เก็บค่า 0 ไว้ จากนั้นเข้าสู่ while ตรวจสอบเงื่อนไขว่า ค่าของ count น้อยกว่า 3 หรือไม่ เนื่องจากค่าของ count เป็น 0 ซึ่งน้อยกว่า 3 ดังนั้น ผลของการตรวจสอบเงื่อนไขจึงเป็นจริง ไปทำคำสั่ง count = count + 1 หมายถึง การเพิ่มค่าให้ count อีก 1 หรือนับ 1 นั่นเอง (สามารถเขียนได้อีก 2 แบบคือ count + = 1 หรือ count ++) จากนั้นทำคำสั่งต่อไปคือ แสดงค่าของตัวแปร count แล้ววนกลับไปตรวจสอบเงื่อนไขใหม่ ขณะนี้ค่าของ count เป็น 1 ซึ่งยังน้อยกว่า 3 ดังนั้น ผลของการตรวจสอบเงื่อนไขจึงเป็นจริง ไปทำคำสั่ง count = count + 1 อีก หมายถึง การเพิ่มค่าให้ count อีก 1 หรือนับ 2 และแสดงค่าของตัวแปร count แล้ววนกลับไปตรวจสอบเงื่อนไขใหม่ ขณะนี้ค่าของ count เป็น 2 ซึ่งยังน้อยกว่า 3 ดังนั้น ผลของการตรวจสอบเงื่อนไขจึงเป็นจริง ไปทำคำสั่ง count = count + 1 อีก หมายถึง การเพิ่มค่าให้ count อีก 1 หรือนับ 3 และแสดงค่าของตัวแปร count แล้ววนกลับไปตรวจสอบเงื่อนไขใหม่ ค่าของ count เป็น 3 ซึ่งไม่น้อยกว่า 3 ดังนั้น ผลของการตรวจสอบเงื่อนไขจึงไม่เป็นจริง ก็ออกจากการวน หยุดการทำงาน
จากผังงานตัวอย่าง เขียนเป็นโปรแกรมได้ดังในภาพ 7-3
|